زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

ابوسعید احمد بن عیسی خرّاز بغدادی




ابوسعید احمد بن عیسی بن زید خرّاز بغدادی (م ۲۸۶ هـ) از بزرگان صوفیه و فقیه‌ترین آنان در قرن سوم هجری قمری دانسته شده است.


۱ - معرفی اجمالی


ابوسعید احمد بن عیسی بن زید خرّاز بغدادی، اهل بغداد بود، ولی در مکه می‌زیست و معاصر و همنشین ذوالنون مصری، نباجی، ابوعبید بسری و سری بود و از ابراهیم بن بشار خراسانی و محمد بن منصور طوسی حدیث شنید.
[۱] ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵، ص۱۲۹-۱۳۱.    

رجال‌نویسان اهل‌سنت ابوسعید را از بزرگان صوفیه و فقیه‌ترین آنان و ماه صوفیه دانسته و گفته‌اند: او اولین کسی بود که در علم فنا و بقا سخن گفت.
روایتگرانی مانند علی بن محمد واعظ مصری، ابومحمد جریری، علی بن حفص رازی و محمد بن علی کتانی از او روایت کرده‌اند.
[۲] ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵، ص۱۲۹-۱۳۱.    


۲ - آثار


کتاب الصیام
[۳] عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۲۴۲.    
[۴] بغدادی، اسماعیل، ایضاح المکنون، ج۲، ص۳۱۰.    
و کتاب الصدق اثر احمد خراز می‌باشد.
[۵] زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۱، ص۱۹۱.    
کحاله درباره تالیفات او می‌گوید: ابوسعید چهار کتاب درباره تجرید و انقطاع تالیف نمود که دارای عبارات مشکل می‌باشند و یکی از آنها را کتاب السر نامید که برخی معنا و مضامین آن را درک نکرده، لذا نسبت کفر و الحاد به او داده‌اند.
[۶] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۲، ص۳۸.    


۳ - تاریخ وفات


احمد خراز در سال ۲۸۶ و به قولی ۲۴۷ یا ۲۷۷ هـ درگذشت.
[۷] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۵، ص۳۳.    


۴ - مطالعه بیشتر


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۸] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۴۱۹.    
[۹] ابوعبدالرحمن سلمی، محمد بن حسین، طبقات الصوفیه، ص۱۸۳.    
[۱۰] ابن‌منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۳، ص۲۰۴.    
[۱۱] ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب، ج۳، ص۳۵۹.    
[۱۲] ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۱، ص۴۱۲.    
[۱۳] سمعانی، عبدالکریم، الانساب، ج۵، ص۶۷.    
[۱۴] ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۲، ص۲۸۱.    
[۱۵] اصفهانی، احمد بن عبدالله، حلیة الاولیاء، ج۱۰، ص۲۴۶.    
[۱۶] ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۱، ص۸۱.    
[۱۷] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۱، ص۷۸.    
[۱۸] ابن‌اثیر، علی بن محمد، اللباب، ۱، ص۴۲۹.    
[۱۹] بابانی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۵۵.    
[۲۰] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۱۸۰.    


۵ - پانویس

 
۱. ↑ ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵، ص۱۲۹-۱۳۱.    
۲. ↑ ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵، ص۱۲۹-۱۳۱.    
۳. ↑ عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۲۴۲.    
۴. ↑ بغدادی، اسماعیل، ایضاح المکنون، ج۲، ص۳۱۰.    
۵. ↑ زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۱، ص۱۹۱.    
۶. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۲، ص۳۸.    
۷. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۵، ص۳۳.    
۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۴۱۹.    
۹. ↑ ابوعبدالرحمن سلمی، محمد بن حسین، طبقات الصوفیه، ص۱۸۳.    
۱۰. ↑ ابن‌منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۳، ص۲۰۴.    
۱۱. ↑ ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب، ج۳، ص۳۵۹.    
۱۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۱، ص۴۱۲.    
۱۳. ↑ سمعانی، عبدالکریم، الانساب، ج۵، ص۶۷.    
۱۴. ↑ ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۲، ص۲۸۱.    
۱۵. ↑ اصفهانی، احمد بن عبدالله، حلیة الاولیاء، ج۱۰، ص۲۴۶.    
۱۶. ↑ ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۱، ص۸۱.    
۱۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۱، ص۷۸.    
۱۸. ↑ ابن‌اثیر، علی بن محمد، اللباب، ۱، ص۴۲۹.    
۱۹. ↑ بابانی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۵۵.    
۲۰. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۷، ص۱۸۰.    


۶ - منبع


پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۱۳۰، برگرفته از مقاله «ابوسعید احمد بن عیسی بن زید خرّاز بغدادی».


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 247 (قمری) | درگذشتگان سال 277 (قمری) | درگذشتگان سال 286 (قمری) | مشایخ صوفیه اهل‌سنت قرن 3 (قمری) | نویسندگان سده سوم(قمری)




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.